‘Spaanders’ is een column waarin Dongenaar Henk Spaan zijn visie geeft op actuele Dongense zaken, de lokale politieke processen en al wat verder afkomt op de bewoners van de gemeente Dongen. Prikkelend en altijd op zoek naar het hoe en waarom van zaken. Henk Spaan (68) heeft 40 jaar overheidservaring, waarvan gedurende meer dan 27 jaar als gemeentesecretaris. Op dit moment houdt hij zich vooral bezig met managementadvisering en coaching.
Lastige problemen in Dongen.
De afgelopen week zijn velen onder ons flink geschrokken van de bedreigingen die geuit zijn in de richting van een van onze raadsleden. Het is toch te gek voor woorden dat mensen proberen om op deze manier hun mening te ventileren en er wellicht op hopen op die manier hun zin te krijgen. Als “oude man” denk ik dan: waar gaan we met zijn allen naar toe. Zeker als je bedenkt dat mensen die dit doen, vaak ook nog de dans ontspringen. Je kunt allerlei soorten opruiende taal bezigen, mensen bedreigen en ga zo maar door en er gebeurt niks.
Iedereen begrijpt dat het huisvesten, wat in Dongen aan de hand is, van statushouders een lastig probleem is. Bestuurlijk doe je het nooit goed. Centraliseren wordt door een groep in de samenleving afgewezen; decentraal onderbrengen vindt een andere groep weer niet goed. Ik heb op dit punt, ook de wijsheid niet in pacht. Wie heeft dat wel??? Waar het om gaat, is dat we op een respectvolle wijze en op basis van goede argumenten tot een besluit komen. Van een respectvolle wijze van benadering is bij een aantal personen duidelijk geen sprake. . Een ding staat vast: ook Dongen zal zijn verantwoordelijkheid op dit vlak moeten nemen. Ik wens het gemeentebestuur veel wijsheid en bestuurskracht om dit probleem op een goede wijze op te lossen.
Een ander punt dat mij opviel, was een artikel in BN De Stem over herindelen of samenvoegen. Provinciaal wordt geconstateerd dat samenwerken tussen gemeenten moeizaam tot stand komt. Dongen heeft, in tegenstelling tot andere gemeenten op tijd zijn toekomstvisie bij de Provincie ingeleverd. Dongen is ook duidelijk in het standpunt: Wij willen een zelfstandige gemeente blijven.
Men beseft dat dit alleen kan door op een enerzijds strategische en anderzijds praktische wijze samenwerking met andere gemeenten te zoeken. Dit doet men ook. Er zit echter risico’s aan deze aanpak. Hoe meer samenwerkingsverbanden, hoe onoverzichtelijker het wordt en hoe moeilijker het wordt op greep op het geheel te houden. Daarnaast is het ontegenzeggelijk dat de gemeente, zowel ambtelijk als bestuurlijk, op een aantal punten een deel van de greep op bepaalde processen, beslissingen of effecten verliest. Je ziet dit nu gebeuren bij de belastingsamenwerking. Op zich is dit een efficiënte en effectieve vorm van samenwerking. Maar hoe hou je greep op de besluitvorming binnen de tamelijk zelfstandige organisatie en op een aantal ontwikkelingen daarbinnen. Ook dit is een lastig probleem, mede veroorzaakt door het feit dat niet alle deelnemende gemeenten op een lijn zitten.
Er moet echter in ieders belang, een werkbare oplossing komen. Het zou heel jammer zijn als een dergelijke organisatie zou worden opgeheven, of als vanwege bestuurlijke redenen, Dongen zou uittreden. Ik ga er vanuit dat het zover niet komt en dat er duidelijker bestuurlijke verhoudingen ontstaan en de sturing van de raden en colleges van de deelnemende gemeente beter wordt. Als dat niet zou lukken, gaat het veel geld kosten en zijn we in deze tijd van noodzakelijke samenwerking, op dit punt “terug bij af”. En dat geldt niet alleen voor de belastingsamenwerking, maar evenzeer voor alle andere vormen van samenwerking.
Zeer actueel is ook de ontsluiting van Dongen via de Heistraat. Het lijkt erop dat de kaarten geschud zijn. De Provincie heeft duidelijk aangegeven voor één bepaalde variant te kiezen. De Provincie is ook uiteindelijk het besluitvormende orgaan. Zoals ik al in een eerder column aangaf, zal elke variant bij een bepaalde groep van belanghebbenden een negatieve reactie opleveren. Ik vind het dan ook lastig om de argumenten van de diverse belangengroepen op een juiste manier af te wegen en nog moeilijker wordt het om de argumenten van meerdere groepen naast elkaar te beoordelen. Zoals zo vaak zal er bestuurlijk een besluit moeten komen. In dit geval is dat op Provinciaal niveau. Nu onze buurgemeente Oosterhout uitgesproken heeft voor de door de Provincie gekozen variant te kiezen en ook het college van Dongen in die richting denkt, wordt het vrijwel onmogelijk het Provinciale standpunt nog te wijzigen.
Een bijkomend probleem is dat je niet aan bezwaren van inwoners of belanghebbenden kunt voldoen door op detailniveau wijzigingen door te voeren. Voor je het weet spreek je over weer een nieuwe variant. Laten we dus niet al teveel illusies hebben over de mogelijkheden om de plannen nog aan te passen. Dat is hard, maar is vrijwel zeker, wel de feitelijke situatie. Dat is onbevredigend voor de een en de ander is er blij mee. Mooier kunnen we het niet maken.
