In het voorjaar van 2018 hebben zorgaanbieder Maria-Oord, Zorgkantoor en Zorgverzekeraar VGZ en de gemeente Dongen de handen ineengeslagen voor het experiment Community Care Dongen.
In Community Care Dongen wordt domeinoverstijgend gewerkt, waardoor los van wetten, budgetten of organisaties gekeken wordt naar wat de beste zorg voor een inwoner met geheugenproblematiek is. Onderzoeks- en adviesbureau Significant Public heeft in opdracht van het ministerie van VWS de evaluatie van CCD en nog twee experimenten gericht op domein-overstijgend samenwerken uitgevoerd. De evaluatie van de pilot laat mooie resultaten zien: ouderen kunnen langer zelfstandig blijven wonen, het geeft rust en stabiliteit bij zowel de cliënt als de familie en het levert een flinke financiële besparing in de zorg op.
Het doel van Community Care Dongen (CCD) is om kwetsbare ouderen met geheugenproblematiek zo lang mogelijk thuis het leven te laten leiden op de manier zoals zij dat graag willen. Dit draagt bij aan een groter gevoel van welzijn. Stijgende kosten én het tekort aan verplegend personeel vormen grote uitdagingen voor de toekomst van ouderenzorg. Omdat er binnen Community Care Dongen meer wordt samengewerkt met informele zorg en een verhuizing naar het verpleeghuis wordt uitgesteld draagt het initiatief dus direct bij aan de toegankelijkheid van de zorg nu en in de toekomst.
Domeinoverstijgend werken
Het zorgstelsel in Nederland is ingericht in een aantal domeinen: de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet langdurige zorg (Wlz) met als verantwoordelijke organisaties, respectievelijk: gemeenten, zorgverzekeraars en zorgkantoren. Voor veel mensen werken deze domeinen goed en efficiënt. Echter, een deel van de ouderen die zorg en ondersteuning nodig hebben lopen tegen de weerbarstigheid van ‘het systeem’ aan. Bij CCD is de grote succesfactor de leefcoach, die ‘over de domeinen heen’ hulp, begeleiding en zorg kan organiseren.
Leefcoaches
Albert Vlemmix, bestuurder van Maria-Oord is de drijvende kracht achter het gedachtegoed van CCD. “We hebben onze hele organisatie meegenomen in de gedachten van CCD.” Waarbij leefcoaches een spilfunctie vervullen. De leefcoach moet door alle systemen en de organisaties daarachter vertrouwd worden. Binnen afgesproken grenzen worden mogelijkheden binnen de domeinen ingezet. De leefcoach heeft een intensief contact met de cliënt en zijn/haar naasten. Zij helpen de ouderen hun eigen zorg te regelen. Daarbij wordt gezocht naar wat er mogelijk is aan informele ondersteuning en wordt zorg waar nodig ingezet. Alle medewerkers kregen de training “De kracht van Community Care.” aldus Albert. De leefcoaches worden in het kader van het experiment door Coöperatie VGZ vergoed.
Resultaten
Community Care Dongen biedt een betere kwaliteit van leven. Mensen met geheugenproblematiek die deelnemen aan CCD kunnen langer zelfstandig blijven wonen, waardoor verhuizen naar een verpleeghuis met gemiddeld acht maanden wordt uitgesteld. Ouderen ervaren een hogere mate van welzijn, omdat er meer stabiliteit rondom de persoon wordt gecreëerd. Het geeft rust. Minder inzet van formele zorg draagt er bovendien aan bij dat we nu én in de toekomst de zorg toegankelijk houden. Uit de evaluatie blijkt dat domein overstijgend samenwerken leidt tot hogere kosten in de Wmo (gemiddeld € 5.000 per cliënt) en de Zvw (gemiddeld € 6.400 per cliënt), maar kosten bespaart in de Wlz. In zijn totaliteit vallen de kosten lager uit. Ook wordt hiermee de druk op de wachtlijsten verlaagd.
Petra Lepolder, wethouder gemeente Dongen: “het belangrijkste is dat we zien dat CCD ouderen en familie rust en stabiliteit geeft. De besparing die het oplevert voor de zorg is essentieel. Het laat heel duidelijk zien dat het juist belangrijk is dat meer gemeenten, zorgaanbieders, zorgverzekeraars en zorgkantoren dergelijke preventieve projecten oppakken.”
Hoe verder?
De manier van werken is voor Maria-Oord, Zorgkantoor en Zorgverzekeraar VGZ en de gemeente Dongen zo geslaagd dat ze doorgaan met Community Care Dongen.
Marieke Braks, directeur Langdurige Zorg bij VGZ: “De bevindingen van domeinoverstijgend samenwerken en een wetsvoorstel is afgelopen week door het ministerie van VWS naar de Tweede Kamer gestuurd. Een volgend kabinet neemt hierover een besluit. Het wetsvoorstel voorziet in de mogelijkheid dat Zorgkantoren actief bijdragen aan innovatieve experimenten gericht op preventie zoals CCD. Wij zijn blij met deze ontwikkeling. Samen met onze partners dragen wij graag bij aan initiatieven die leiden tot gelukkigere ouderen en lagere maatschappelijke kosten. Zo werken we samen aan Zinnige Ouderenzorg”.
