‘Spaanders’ is een column waarin Dongenaar Henk Spaan zijn visie geeft op actuele Dongense zaken, de lokale politieke processen en al wat verder afkomt op de bewoners van de gemeente Dongen. Prikkelend en altijd op zoek naar het hoe en waarom van zaken. Henk Spaan (67) heeft 40 jaar overheidservaring, waarvan gedurende meer dan 27 jaar als gemeentesecretaris. Op dit moment houdt hij zich vooral bezig met managementadvisering en coaching.
Nogmaals: Een brede herbezinning is noodzakelijk.
Over het titelonderwerp heb ik al een aantal malen gesproken. Kern binnen die herbezinning is het al of niet bouwen van een nieuwe Multifunctionele accommodatie. Ik wil in deze column nog een keer een lans breken voor zo’n herbezinning. Ik zal dat doen met de huidige Cammeleur als vertrekpunt.
Voor zover ik weet, is De Cammeleur in 1971 in gebruik genomen. In de collegeperiode 1986 – 1990 (Ik was nog maar pas gemeentesecretaris in Dongen) is er al druk gesproken over het onderhoud van het gebouw, maar ook over de manier waarop het gebouw tot dan toe geëxploiteerd werd. In de genoemde periode, maar ook daarna, is er regelmatig opknapwerk aan het gebouw gedaan. Er werd toen ook gesproken over een keuze tussen een grondige verbouw met misschien enige uitbreiding en aanpassing aan de eisen van de tijd of totale nieuwbouw.
De discussie hierover werden in de 90er jaren van de vorige eeuw en begin van deze eeuw steeds nadrukkelijker gevoerd. Uiteindelijk leidde dit tot de verwerving van de St. Josephkerk en de sloop ervan. Op de locatie waar de kerk gestaan heeft, zou een nieuw sociaal-cultureel gebouw verrijzen. Eerlijkheidshalve moet ik er natuurlijk wel bij vertellen dat in de periode die ik beschreef, in financieel opzicht “de bomen de hemel ingroeiden”. Die tijd is voorbij. Mijns inziens een heel belangrijke factor in het huidige beslissingsproces: de gemeente zit in een enorme financiële klem. Dat daarvan, voor een groot gedeelte externe factoren “de schuld” zijn, is ook duidelijk. Dat maakt de ellende echter niet minder.
In deze dus financieel heel moeilijke tijd wordt er nog steeds gesproken over het slopen van de huidige Cammeleur en het ter plaatse bouwen van een nieuwe accommodatie. In financieel opzicht is er bij de gemeente, vanuit reserves en vanuit de begroting, een investeringsbedrag vrij te maken van ergens in de buurt van de € 7.500.000,–
In vorige blogs heb ik hierover al een aantal malen het een en ander geschreven. Ik vind het volstrekt onbegrijpelijk en eigenlijk ook ongepast, dat je in deze financieel zo lastige tijd – die ook nog wel een aantal jaren zal blijven duren – op dit spoor blijft doorgaan. Het is zo langzamerhand een idee-fixe geworden. (Een star idee, een allesoverheersende gedachte). Het is hoog tijd dat men hiervan los komt en op zoek gaat naar andere oplossingen. Die zijn er echt wel.
Ik zal hierna nog eens de argumenten noemen die voor mij leiden tot een heroverweging. Daarvoor wil ik echter wel opmerken dat ook ik ervan overtuigd ben dat er een sociaal-culturele accommodatie in Dongen moet zijn. Slopen van de Cammeleur en verder niets doen is ook voor mij dan ook geen optie.
Mijn argumenten voor een heroverweging zijn:
1. Heel simpel: de gemeente kan (een groot gedeelte) van het voor de accommodatie beschikbare geld beter besteden in het belang van de Dongense inwoners. Denk maar eens aan alle problemen met de zorggebieden waarvoor de gemeente de verantwoordelijkheid heeft gekregen. Daarnaast moet er nogal wat extra bezuinigd worden om in de komende jaren het begrotingstekort weg te werken. (Let op: dit gaat ons nog extra verhoging van de OZB kosten!!!).
2. De gemeente is in zee gegaan met drie partners, die betrokken zouden zijn bij de planvorming voor een nieuw gebouw. Donckhuijs vind ik een logische partij. Deze organisatie exploiteert het gebouw en heeft kennis van zaken. Het Kunstpodium is eigenlijk allang geen reële partij meer bij de planvorming voor een dergelijk ambitieus gebouw. Gilze en Rijen treedt uit en Dongen zelf is ook aan het afbouwen. Er zit ook nauwelijks nog perspectief in het instituut. Voor zover het nog lessen kan aanbieden, kan dat alleen met behulp van subsidies van de gemeente. Ik vraag me echt af, of dit in deze tijd nog passend is. Dit nog even los van de mogelijke concurrentievervalsing die kan optreden t.o.v. allerlei particuliere initiatieven. De derde partner is Theek 5. Deze op zich belangrijke instelling, beschikt over een eigen accommodatie die voldoet. Ze heeft echter geen financiële middelen om op reële basis te participeren in deelname in een MFA.
Ondanks dit alles voert de gemeente nog steeds gesprekken met de genoemde partijen. Dat is toch tegen beter weten in!? Over een idee-fixe gesproken.
3. De afgelopen 10 jaar is het culturele leven in Dongen enorm veranderd. Bepaalde verenigingen of instellingen die potentiële kandidaatgebruikers waren voor de nieuwe Cammeleur bestaan niet meer en andere hebben inmiddels een andere accommodatie. De kans is heel groot dat, ook als het nieuwe gebouw beschikbaar is, de laatste categorie er geen of slechts minimaal gebruik van zal maken. Verhuizen kost geld en de nieuwe huurprijzen zijn ook nog niet bekend.
Er is nog wel meer over te zeggen, maar in het kader van deze column is het voldoende argumentatie om de roep om een gedegen herbezinning te onderbouwen.
Kenmerkend voor een idee-fixe – dat zal wel duidelijk zijn – is, juist vanwege het allesoverheersende karakter ervan, dat men niet meer open staat voor de argumentatie van anderen. Per definitie verzet men zich daartegen en snijdt men wegen naar andere oplossingen af. Ik snap ook wel dat het in de huidige situatie in Dongen ook niet makkelijk is. Er is al zoveel gerekend, getekend, over gesproken en half-half besloten, dat het als een grote nederlaag voelt als men nu het roer omgooit.
Dat is een slechte redenering. Het gaat niet om een eventueel gevoel van een nederlaag, maar om het doen van datgene, dat “naar de mens gemeten”, goed is voor Dongen. Dan heb ik het niet alleen over een mogelijke nieuwe Cammeleur, maar dan denk ik aan een brede integrale herbezinning.
Gelet op de noodzaak van een centrale accommodatie voor Dongen vind ik het in een dergelijk kader dus wel terecht dat er bij voorbaat een bedrag vrij gemaakt wordt voor zo’n gebouw. Mijn voorstel is om bij voorbeeld € 2.000.000,– (dat is nog een heel bedrag!!) voor het opknappen en verbouwen van het huidige gebouw beschikbaar te houden. Daarna moet het gebouw geschikt zijn om het normaal gesproken nog minstens 15 tot 20 jaar te laten meegaan. Het gebouw is meer dan 40 jaar oud en kan mits aangepast op de manier die ik aangeef, nog best 15-20 jaar mee.
Dat is gewoon een kwestie van over de zelf opgeworpen grenzen heen stappen en durf en visie tonen.
Dan is er nog een bedrag van rond € 5.000.000,– over dat in het totaal van alle taken waar de gemeente voor staat, gebruikt kan worden. Hiermee zullen alle financiële problemen niet worden opgelost, maar het is wel een substantiële steun in de rug. De kunst is nu om het beschikbare geld, dus ook het geld dat reeds in de begroting is verwerkt, zo goed mogelijk te verdelen. Ik heb al eerder aangegeven dat hiervoor een raadsbrede herbezinning nodig is. Daarbij moet iedereen het lef hebben om over partijgrenzen, over coalitiegrenzen en over oordelen en vooroordelen heen te stappen. Een open discussie met elkaar, goed voorbereid en gefaseerd zal leiden tot een goed zicht op alle punten die spelen en tot het stellen van goed onderbouwde prioriteiten.
Ik hoop vurig dat raad, college en ambtelijke organisatie de handen ineen zullen slaan en de geschetste weg zullen durven inslaan.
