Mijmeringen: 'Dreiging'

'Mijmeringen' is een wekelijkse column van Dongenaar Rinus Krijnen

Dreiging
Als we onze nieuwe NAVO – baas Rutte moeten geloven zitten we ergens tussen oorlog en vrede en waarschuwt hij ons voor de dreiging die toeneemt. Niet dat we direct hoeven te verwachten dat er Russische tanks door de straten gaan rollen, maar bijvoorbeeld een cyberaanval op onze kritische systemen kan tot groot ongemak leiden. En zeker als er niemand is die het voor je kan oplossen als het zover is. Er zijn weinig ambachtslieden meer in ons land en als het tot een calamiteit komt wordt dat nog pijnlijk duidelijker.

Zorg dus dat je voorbereid bent. Een korte-termijn oplossing is een noodpakket. Daar wordt hoe langer hoe meer op aangedrongen. Maar heb je zo’n pakket, dan kun jij het wel een paar dagen of een week uitzingen, maar wat doe je als de buurman verkommert omdat hij dit allemaal maar onzin vond of er nog niet aan toe was gekomen? Laat je hem of haar dan verhongeren of verpieteren? Een moeilijk geval en bij delen van de middelen raakt je noodpakket veel sneller op. Hoe meer we in beleidsnotities lezen dat de participatiemaatschappij de ideale, sociale oplossing is om de terugtrekking van de overheid te faciliteren, hoe minder er participatie- initiatieven zijn. Het grote IK-tijdperk heerst en zeker niet iedereen is van plan om te gaan delen of helpen als er nood aan de man komt. Je krijgt dus de situatie dat een deel van de bevolking zich wel voorbereidt op calamiteiten en waarschijnlijk een overgroot deel niet. Dit kan bij een echte calamiteit tot behoorlijke onrust leiden.

Als we ons werkelijk moeten gaan voorbereiden op een calamiteit zou het veel beter zijn om dit gezamenlijk op te pakken. Dus bijvoorbeeld met de buurt een plan maken, gezamenlijk inkopen doen en de spullen centraal bewaren. Daarnaast een distributieplan maken, zodat het eerlijk wordt verdeeld. Dat vergt wel wat meer dan een jerrycan met water, een zaklamp, contant geld en wat ingeblikt voer in de kelder. Je zou hiervoor zelfs een vereniging voor kunnen oprichten die dit faciliteert. Of een oud initiatief weer nieuw leven in blazen: de burgerbescherming, de BB, die in 1986 definitief werd gestopt. Ik moet overigens nog wel zien dat dit soort zaken gebeuren. De urgentie wordt nog niet echt gevoeld. Mensen doen er wat lacherig over als iemand dan inderdaad zich heeft voorbereid met een noodpakket.

Er komen ook direct allerlei vragen op om het vooral niet te hoeven doen. Zoals: hoeveel contant geld moet je dan in huis hebben? Als de pin-infrastructuur uitvalt is elektronisch betalen niet meer mogelijk, maar als de stroom uitvalt werken er ook geen kassa’s, dus is contant geld ook maar de vraag of dat de oplossing is. Je weet immers niet wat er gebeurt. En al die contanten in huis zorgen weer voor een hoger inbraakrisico. Moet je ook nog analoge kluisjes gaan inmetselen. En voor hoeveel dagen moet ik ingeblikt, geprepareerd voedsel klaar hebben staan. Sommige zeggen enkele dagen, andere mensen hebben het over enkele weken. En zou je niet bijvoorbeeld een aggregaat moeten aanschaffen zodat je op benzine of olie toch nog stroom op kan wekken. Of als je zonnepanelen hebt toch een flinke thuisbatterij aanschaffen, zodat je de opgewekte stroom nog even kan vasthouden en beter kan distribueren.

Veel van deze noodoplossingen kosten veel geld, wat er vaak niet is. Het gevolg is dat bij een calamiteit het armste deel van de bevolking het eerst de gevolgen gaat voelen, omdat ze simpelweg het geld niet hebben om voorzieningen te treffen. Dit kan dus een maatschappelijk probleem gaan worden. In vroeger tijden, toen de overheid ook niet veel deed aan armoedebestrijding en hulp aan groepen, organiseerden voornamelijk kerken en religieuze gemeenschappen hulp voor elkaar. De sociale zekerheid en de secularisering hebben ervoor gezorgd dat dergelijke particuliere initiatieven bijna allemaal ter ziele zijn. En omdat de sociale zekerheid nu ook onder druk staat, wordt het weer tijd dat er weer particuliere organisaties opstaan om zich over deze zaak te bekommeren. Van de overheid hoeven we het niet te hebben. De urgentie wordt groter en hoe eerder we dit beseffen dat dit ook zo is, hoe eerder we ook in actie zullen moeten komen voordat het echt te laat is. Solidariteit wordt hoe langer hoe belangrijker. We laten elkaar toch niet in de kou staan? Zeker nu in de Kerstperiode iets om over na te denken.