Ingezonden: Bijna 400.000 Nederlanders hebben glaucoom. Wat je moet weten over deze sluipende oogziekte

Een rapport van het Nederlandse Ministerie van Volksgezondheid onthult dat ongeveer 357.000 mensen in Nederland aan glaucoom lijden. Alarmerend genoeg is bijna de helft van hen zich niet bewust van hun aandoening totdat deze een vergevorderd stadium bereikt.

Glaucoom wordt vaak een “sluipende oogziekte” genoemd omdat het de oogzenuw geleidelijk beschadigt zonder merkbare symptomen in de vroege stadia. Volgens glaucoomspecialist Carroll Webers van Maastricht UMC+ wordt deze schade meestal veroorzaakt door verhoogde oogdruk, wat de verbinding tussen de hersenen en het netvlies verstoort. Hierdoor verliest het netvlies zijn vermogen om lichtsignalen naar de hersenen door te geven, wat leidt tot progressief gezichtsverlies. Lees verder om meer te weten te komen over de symptomen en beschikbare behandelingen.

Wat zijn de symptomen van glaucoom?

Een van de meest zorgwekkende aspecten van glaucoom is het gebrek aan vroege waarschuwingssignalen, waardoor veel mensen zich pas bewust worden van de aandoening als er al aanzienlijke schade is aangericht. Dit was het geval bij Astrid Theunissen, die pas werd gediagnosticeerd nadat ze ernstige zichtproblemen opmerkte.

“Ik herken het gezicht van mijn buurvrouw nooit—pas als ik haar stem hoor, weet ik dat ze voor me staat. Dus als ik nieuwe mensen ontmoet, zeg ik vaak: ‘De volgende keer herken ik je misschien niet,’” deelde ze in een interview met AD.

Tegen de tijd dat haar aandoening werd vastgesteld, ervoer Theunissen al zorgwekkende symptomen, waaronder halo’s rond lichten, regelmatig struikelen over traptreden, hevige hoofdpijn en zwarte vlekken in haar gezichtsveld. Oogarts Hans Lemij benadrukt de ernstige risico’s van niet-gediagnosticeerd glaucoom. “Blindheid (volledig of gedeeltelijk) is een groot risico bij glaucoom,” waarschuwt hij. “Daarom is vroege detectie en behandeling van deze oogziekte cruciaal. Hoe eerder glaucoom wordt ontdekt, hoe beter.”

Daarom adviseren deskundigen om minstens eens in de twee jaar een oogonderzoek te laten doen. Mensen met een familiegeschiedenis van glaucoom moeten extra waakzaam zijn en jaarlijks een controle ondergaan. Gelukkig is zo'n oogmeting tegenwoordig toegankelijker dan ooit. Pearle, bijvoorbeeld, biedt online boekbare oogtesten aan. Deze tests worden uitgevoerd door gediplomeerde opticiens en beginnen met een beoordeling van de behoeften van de patiënt, gevolgd door een extern oogonderzoek en uitgebreide metingen. Opticiens kunnen patiënten ook doorverwijzen naar een oogarts als er tekenen van glaucoom of andere oogziekten worden waargenomen.

Is glaucoom te behandelen?

Hoewel glaucoom niet te genezen is, kan het wel behandeld worden—vooral als het in een vroeg stadium wordt ontdekt. Echter, eenmaal verloren zicht kan niet worden hersteld, waardoor tijdige interventie essentieel is. Een van de meest voorkomende behandelingen voor glaucoom is het gebruik van voorgeschreven oogdruppels die de intraoculaire druk (IOP) verlagen. Sommige medicijnen, zoals Iopidine en Alphagan P, verminderen de hoeveelheid vloeistof die in het oog wordt geproduceerd. Andere, zoals Xalatan en Rhopressa, verbeteren de afvoer van vloeistof om de druk te verlichten. Deze druppels moeten dagelijks worden gebruikt om verdere schade te voorkomen.

Naast traditionele oogdruppels worden innovatieve oplossingen onderzocht om glaucoombeheer te verbeteren. Zo tonen minimaal invasieve glaucoomimplantaten veelbelovende resultaten in het effectiever reguleren van de oogdruk. Onderzoeker Inês Figueiredo Pereira, PhD, heeft een magnetisch geactiveerd implantaat ontwikkeld dat zelfs na implantatie kan worden aangepast aan verschillende drukomstandigheden.

“De resultaten van de simulaties boden waardevolle inzichten die leidden tot de ontwikkeling van een magnetisch geactiveerd glaucoomimplantaat dat niet-invasief is en herhaaldelijk kan worden aangepast,” legde ze uit in een artikel van de Technische Universiteit Eindhoven.

Met vooruitgang in behandelingen en toenemende bewustwording blijven experts hoopvol dat meer mensen tijdig een diagnose en de juiste zorg zullen krijgen. Toch blijft een regelmatig oogonderzoek de beste verdediging tegen deze sluipende ziekte.