Mijmeringen: 'Fatbikes'

'Mijmeringen' is een wekelijkse column van Dongenaar Rinus Krijnen

Ik rijd op een e-bike. Al ruim 10 jaar. Destijds werd een e-bike nog gezien als het sneue vervoermiddel van de boomer. Aangekocht, omdat deze niet wilde bewegen. Daar keek ik destijds wel anders tegenaan. Het was toen nog óf de e-bike óf de auto. Dus beperkt of helemaal niet bewegen. Met de komst van de e-bike ben ik veel meer gaan fietsen en heb er ook veel plezier in gekregen. Zeker toen ik mijn e-bike twee jaar geleden heb vervangen door een moderner type. De auto wordt nauwelijks meer gebruikt en die 25 km maximaal is prima. Inmiddels heeft ook de jeugd de e-bike gevonden en dit fietstype is nu eindelijk af van het ‘dafjessyndroom’.

De jeugd kiest het liefst voor de stoere fatbike-variant. De fatbikes zijn in het algemeen een stuk goedkoper dan de gewone e-bikes. Wil de fabrikant een stuk markt inkopen, betalen we gewoon te veel voor een e-bike, of is de kwaliteit minder? De meeste aangeboden fatbikes zijn maar net iets duurder dan een gewone fiets. Uiteraard zit het lage prijspeil in de kwaliteit. En als kinderen beginnen te zeuren dat ze zo’n fiets willen, dan krijgen onze verwende prinsjes en prinsesjes ze meestal wel. Nu zijn de fatbikes hier op het platteland minder talrijk dan in de steden. Toch werd ik van de week bijna door een jongen op zo’n fatbike aangereden. Hij wilde linksaf de bocht nemen aan de binnenkant van de bocht, waarbij hij op de verkeerde weghelft kwam waar ik reed. Hij kon nog maar net uitwijken. Schrikken.

Ouders hebben geen zin in een opstandige puber. Maar wat is nu zo’n fatbike, wat kopen ze dan? Een soort zware fiets, die door de lage bouw niet echt geschikt is om te peddelen. Het nodigt dus uit om gebruik te maken van volledige ondersteuning van de motor, zodat vanaf zowat stilstand zonder trappen kan worden weggereden. Dat mag eigenlijk niet, dan is het een brommer. En die 25 km snelheid? Dat kan toch niet. Dat moet minimaal 50 km per uur zijn. Anders tel je niet mee. Hebben we net besloten om snorfietsers (eindelijk) ook een helm te laten dragen; hebben ze nu weer een helmloos alternatief. Welke idioot heeft dit ooit kunnen goedkeuren? Je zoekt alle marges op waaraan een product moet voldoen: je levert goedkoop een setje om de specificaties te wijzigen en je hebt voor een habbekrats het droomvoertuig van de puber en zelfs nog jongere kinderen. Die helm is niet verplicht, dus…

Een helm is er overigens niet omdat het moet, maar omdat het JOU beschermt. Dat beseft men niet. Ook beseft men niet dat wanneer de specificaties van het voertuig niet aan de wettelijke eisen voldoet, de bestuurder en het voertuig niet verzekerd zijn. De fatbikes zijn al amper casco te verzekeren, vanwege het hoge

diefstalrisico, en omdat het een ‘fiets’ betreft, valt de aansprakelijkheid onder de AVP, die elke Nederlander voor een paar tientjes per jaar dient af te sluiten. Je hoeft daarvoor dus geen aparte verzekering af te sluiten. De vraag is of de premie niet veel hoger gaat worden met die gevaarlijke fatbikers. Niet verzekerd rondrijden kan grote financiële gevolgen hebben. Een ongeluk veroorzaken met een opgevoerde e-bike waarbij letselschade ontstaat kan een aansprakelijkheid van enkele tonnen betekenen.

De algemene mening in Nederland is inmiddels onverschillig. Moeten we toch allemaal zelf weten? Eigen schuld dikke bult als er iets gebeurt. Dat we de fatbikers

en het overige verkeer in groot gevaar brengen doet er niet toe: eigen verantwoordelijkheid. Weg met die betutteling! Misschien is het toch verstandiger om vooraf na te denken, voordat men dergelijke ondingen op de markt brengt. Het is net als bij de snorfiets destijds. Een alternatief om veiligheid te ondermijnen en handhaving moeilijk te maken. Ook daar hebben we pas na 25 jaar iets van geleerd. Ik ben niet van al teveel regels, maar de simpelste regel is het niet toelaten van een product op de markt als de verleiding om bestaande regels te overschrijden, onweerstaanbaar lijken. Dat zou men als criterium mee moeten nemen om producten toe te staan. Die regel is ook simpel te handhaven. Bij het zien van zo’n product, weet je al dat het illegaal is.

De fatbike is zo’n product, waarbij haast elke eigenaar vooraf al van plan is de fout in te gaan. Zeker daarom is het zo aantrekkelijk voor erg jonge mensen, die gevaar niet zien, en die geen zin hebben om jaren te wachten of rijvaardigheidstrainingen te moeten volgen. Om de handhaving mogelijk te maken zou je dus fatbikes moeten verbieden. Ze zijn er al, dus helaas zijn we een beetje laat. Op zijn minst zou de overheid leeftijdregels, een rijvaardigheidstoets en helmplicht op moeten leggen. Als dat tot gevolg heeft dat alle e-bikers een helm op moeten hebben is dat alleen maar meegenomen.

En een paar levensgrote advertenties met een specificatie wat de kosten zijn van bijv. een dwarslaesie van iemand van 25, veroorzaakt door een verkeersongeval,

laat misschien beseffen dat het onverantwoord is om regels aan de laars te lappen. Voorlopig gebeurt er helemaal niets en neemt het aantal fatbikes fors toe. Waarom verbaast mij dat niets?