Wat betekent het voor Dongen als er een Asielzoekerscentrum (AZC) zou komen? Op die vraag moet de gemeenteraad de komende maanden het antwoord zien te vinden. Gisteren werd daar een eerste voorzichtige stap in gezet.
De raad liet zich informeren over de voors en tegens van een AZC binnen Dongen. Daarvoor waren medewerkers van het COA en burgemeester Hans Janssen van Oisterwijk uitgenodigd. Belangrijkste boodschap: blijf communiceren en ben vooral heel eerlijk en open naar de inwoners toe. Dat is cruciaal voor een breed draagvlak en goede acceptatie van een AZC binnen een gemeente.
Door: Bernadette Klerx
Dit najaar moet de gemeenteraad een besluit nemen over de opvang van asielzoekers. Het gaat dan vooral om het aantal opvangplaatsen en de duur ervan. De locatie is (nog) niet in beeld.
Realistisch beeld
Om tot een afgewogen standpunt te komen, kregen de raadsleden gisteren een realistisch beeld van een AZC voorgeschoteld; geen juichverhalen, want ‘natuurlijk zijn er ook incidenten; er gebeurt altijd wel iets als zoveel mensen met elkaar samenleven‘, hield een medewerkster van het COA de raad voor. ‘ Maar er zijn heel veel AZC’s in Nederland die al jaren in alle rust bestaan. Waar het vaker misgaat is bij de aanmeldcentra in Ter Apel en Budel en vooral die verhalen komen in de media. En dat geeft toch wel een verstoord beeld.’
Hoe groter, hoe meer begeleiding
Duidelijk werd wel dat een groot AZC van 350-400 plaatsen voor een periode van 10 jaar de meeste rust brengt en voordelen biedt ten opzichte van bijvoorbeeld asielopvang verdelen over kleinere locaties. ‘Dan kunnen we echt een volwaardig AZC neerzetten met allerlei faciliteiten die daarbij horen, zoals (activiteiten)begeleiding, onderwijs, beveiliging etc. Over het algemeen geldt: hoe kleiner de opvanglocaties en hoe korter ze in een gemeente staan, hoe minder begeleiding het COA kan realiseren.’ En dat betekent dat de gemeente dat allemaal zelf moet doen.
Oisterwijk: al 34 jaar een AZC
Dat beeld bevestigde ervaringsdeskundige burgemeester Hans Janssen van Oisterwijk. In zijn gemeente is al sinds 1990 een AZC van 450 plaatsen. Janssen: ‘Dat kregen wij destijds gewoon opgelegd. Mijn voorganger moest bij toenmalig premier Ruud Lubbers komen en die zei gewoon, dat er in Oisterwijk een AZC ging komen in de oude Volkshogeschool. En dat was het dan. Maar in die 34 jaar is het over het algemeen altijd goed gegaan. We hebben één keer een probleemtijd gehad, met (grote) incidenten en overlastgevers. We hebben toen eens gekeken wat we beter konden doen.’ Opvoeren van communicatie bleek de sleutel tot de oplossing’, zo blijkt uit het verhaal van Janssen.
Pro-actief en actie ondernemen
Het is heel belangrijk om pro-actief te communiceren naar de bevolking, en dan ook alles, de goede dingen, maar ook de problemen en incidenten. Je moet als gemeente een meldpunt hebben en als er iets aan de hand is, altijd meteen reageren en actie ondernemen. En eerlijk zeggen wat er aan de hand is. Je kunt beter een keer te veel communiceren dan een keer te weinig. Sinds we dat hebben gedaan, is het draagvlak enorm toegenomen.’
Vertrouwd fenomeen
Het feit dat Oisterwijk al 34 jaar een AZC heeft lijkt dat draagvlak te ondersteunen. ‘ We hadden er ook na 10 jaar mee kunnen stoppen, maar het AZC is inmiddels een vertrouwd fenomeen geworden in Oisterwijk en we er staat inmiddels een mooie nieuwbouw. En als bewoners van het AZC echt stelselmatig ellende veroorzaken, dan kunnen we die uit het AZC zetten. Daar moet je goede afspraken over maken.’
Financiële vergoedingen
En ook niet onbelangrijk: een groot AZC voor een langere periode kost de gemeente vrijwel niets. Geen geld, en ook nauwelijks inzet van ambtenaren, want dat regelt het COA allemaal zelf. Ook daar zal de gemeenteraad straks rekening mee moeten houden als ze een besluit gaat nemen. De raad liet de informatie gisteren vooral op zich afkomen. Wel waren er vragen over de verschillende financiële scenario’s en vergoedingen voor de gemeente, de organisatie van onderwijs voor de kinderen en de invloed op instroom.
Inwonersavond
Op 18 september is er in De Cammeleur een informatieavond voor inwoners. Daar wordt onder meer uitgelegd hoe zij mee kunnen denken en praten over de mogelijke komst van een AZC. De input van deze inwonersavond en die van de gemeenteraad wordt meegenomen in het uiteindelijke raadsvoorstel.