‘Mijmeringen’ is een wekelijkse column van Dongenaar Rinus Krijnen.
AOW
Deze week heb ik mijn AOW aangevraagd. Over een paar maanden is het zover. Actief werd ik erop gewezen door de app ‘mijn overheid’. Pensioengelden, maar ook de AOW zijn ‘haalgelden’. Je hebt er recht op, maar je moet jezelf wel melden. Dat is ook wel een beetje logisch, want een pensioenfonds, waar je bijvoorbeeld 25 jaar geleden het laatst een inleg hebt gedaan, gaat jouw levenswandel niet volgen. Maar meestal zijn er in de informatiemaatschappij toch voldoende sporen om jou als pensionado te attenderen op je rechten. Maar bij een complex arbeidsverleden is het zeker verstandig dit zelf ook in de gaten te houden. Bij de AOW is dat uiteraard eenvoudiger, omdat je als Nederlander nu eenmaal belasting betaalt en men je wel weet te vinden. Ik kreeg dus een melding en binnen 5 minuten was het rond. DigID en je bankrekeningnummer; wat vragen over een eventueel buitenlands arbeidsverleden of langdurig verblijf buiten Nederland en de vraag of de SVB loonheffing moet verrekenen invullen en klaar is Kees.
Ondanks dat de AOW niet mijn hoofdinkomsten zijn in de rest van mijn leven, is het wel het startsein van de laatste fase van het leven. Dat klinkt dramatisch. Optimistischer is het om te spreken van een nieuwe fase. Maar het is sowieso een sleutelmoment. En dan sta je daar toch even bij stil. Zeker omdat ik op mijn AOW leeftijd al 1,5 jaar thuis zal zijn en ‘werken’ door de maatschappij met de AOW als een afgesloten hoofdstuk wordt gezien. Gepromoveerd tot bejaarde, dat ben je. De maatschappij vindt het welletjes met je geweest. Eindelijk zijn ze af van die ouwe zeur, die vond dat vroeger alles beter was.
Aangewezen op financiële regelingen, waar je nauwelijks invloed op hebt, zul je lijdzaam je lot moeten gaan dragen. Ook dit klinkt dramatisch en dat is het ook wel een beetje. Je kunt er natuurlijk voor kiezen om gewoon door te blijven werken, maar door je leeftijd en daarmee gepaard gaande conditie is dat zeker niet altijd een optie. Velen van mijn lotgenoten zien hun pensioen als het moment waar ze naar toe geleefd hebben. Dan krijgen ze eindelijk tijd voor zichzelf en kunnen ze dingen gaan doen, waar ze nooit tijd voor hadden. In mijn ogen is dat nogal zielig. Juist als je ouder wordt steken persoonlijke beperkingen op, waardoor je juist minder kunt. Vaak hoor en zie je ook dat mensen vlak na hun pensioen of AOW iets krijgen of zelfs overlijden, zodat het uitzicht op al dat moois meteen verdwenen is. Carpe diem, ook als je jong bent. Heb je na het bereiken van de AOW-leeftijd eindelijk de tijd en het geld om die ene mooie reis te maken of activiteit te doen; laat je lichaam, motivatie of geest je in de steek. Uitstel tot na je pensioen is zeker niet altijd de beste keus. Het is ook niet voor niets dat ze je geparkeerd hebben na je 67e. Het is net als met een tweedehands auto; met sommige kun je nog jaren probleemloos rijden en sommige zijn al snel klaar voor de sloop. De laatste fase van je leven zien als de ultieme is dus ook vaak een teleurstelling.
Maar, je zit echter wel in dat hokje. Vanwege het verval dat ontegenzeglijk zich gaat manifesteren, moet je goed afwegen wat je nog wel en niet gaat doen. Zeker verplichtingen op langere termijn zijn niet slim om aan te gaan. Je stelt jezelf of je omgeving wellicht teleur. Daar moet je wel voor waken. Ook zul je zaken moeten gaan afstoten. Je moet na gaan denken over herbestemming van spullen, middelen en verzamelingen. Je wilt toch niet dat jouw zorgvuldig en wellicht nog waardevolle bezittingen bij gebrek aan tijd of belangstelling na je dood in een afvalcontainer belanden. Dat zijn ook zaken waarover je na moet denken in zo’n laatste fase.
In mijn omgeving ken ik ook wel voorbeelden van mensen die verwachten dat het leven oneindig is en denken: na mij de zondvloed. Zeker als je een verzamelaar bent zou dat toch erg moeten knagen. Waarvoor heb je een verzameling opgebouwd? Als het alleen voor jezelf is geweest, is het nutteloos en eigenlijk zonde van de tijd dat je ermee bezig was of het geld dat je er in hebt gestoken. Juist met het overdragen van je verzameling kun je nieuwe, jonge mensen iets meegeven van jouw passie. Dat lijkt me veel genoegzamer dan je erfgenamen een afvalcontainer te laten bestellen om de boel af te voeren.
Dat zijn allemaal zaken die horen bij de laatste fase. En daar word je jezelf bewust van als je op een ochtend de melding krijgt dat je je AOW moet gaan aanvragen. Zijn er nog bejaardenpassen?
