‘Mijmeringen’ is een wekelijkse column van Dongenaar Rinus Krijnen.
Kabelloos
Één van de belangrijkste infrastructurele elementen in je huis is de bekabeling. Overal heb je elektriciteitskabels nodig. Voor de stofzuiger, huishoudelijke apparaten, je media en voor de lampen. Toch kan het minder. Niet alleen voor de spanning heb je bekabeling nodig, maar vooral ook voor de schakelingen. Naast elke deur in huis zit bijvoorbeeld een schakelaar ingebouwd voor het licht. Bij ons huis is dit in de huidige tijd hoe langer hoe minder een noodzaak en heb ik zelfs al een aantal schakelaars doorverbonden, zodat ze altijd aan staan. Oorzaak: schakelaars worden vervangen door schakelprotocollen zoals klik-aan-klik-uit of zigbee. Hiermee worden lampen met een elektronische op afstand bestuurbare schakeling rechtstreeks bediend. Aanvankelijk kon dit uitsluitend nog met vervangende draadloze schakelaars, maar inmiddels ook met apps op je smartphone of via Siri, Alexa of Google Assist, waardoor je met je stem de schakelingen kunt uitvoeren. Nadeel van de nieuwe situatie is dat je naast spanning ook afhankelijkheid hebt ten aanzien van de beschikbaarheid van dit elektronische protocol. Dat betekent dat je WiFi in orde moet zijn en je niet in een doos van Faraday woont. Want valt je WiFi of elektronische infrastructuur uit, dan kun je dus je lampen niet meer bedienen, hetgeen erg onhandig is.
In de praktijk valt het nogal mee, omdat de apparaten hoe langer hoe meer een mesh-structuur gebruiken en elkaar elektronisch opzoeken om hun werk te kunnen doen. Ik vraag me wel af of alles inmiddels zo betrouwbaar en professioneel is dat je het overal toe kan passen, maar in een particulier woonhuis zou dit onderhand toch wel moeten kunnen. In plaats van sterconstructies vanuit een centraaldoos per kamer aan te leggen zou je alleen ongeschakelde stroom beschikbaar hoeven te stellen. Dat scheelt heel wat buizen, bedrading, materiaal, hakken en ander werk. De bouwkosten zouden hierdoor ook nog eens flink gedrukt worden. Door de mesh-structuur kun je de verbindingen verlengen tot buiten je WiFi-bereik en kun je zelfs achter in de tuin je verlichting schakelen.
En wat krijg je dan? Afhankelijk van het systeem waarvoor je kiest kun je niet alleen bijvoorbeeld de lampen dimmen, maar ook aan/uit schema’s invoeren of kleuren en effecten wijzigen. Mijn vrouw vindt dit mannenspeelgoed, maar ik -en niet alleen als man- zie er het nut wel van in. Wanneer men besluit een nieuw huis vol met deze domotica uit te rusten worden de initiële bouwkosten aanzienlijk lager en de constructies simpeler. Daarentegen worden deze uitgespaarde kosten weer gecompenseerd door de hogere uitgaven voor draadloze schakelaars, duurdere lampen, smarthubs en software. Voordeel is echter dan weer wel dat je de nieuwste ontwikkelingen op dit gebied feilloos kunt blijven volgen, zonder dat de tent verbouwd hoeft te worden. Je kunt bovendien zo ver gaan als je zelf wilt. Het grote voordeel is dat je niet op hoeft te staan om een lamp of verwarming aan te zetten of qua instelling te wijzigen. Een app op je smartphone of een commando met de stem is al voldoende. Nog meer voordelen zijn er op het gebied van beveiliging. Zonder fysieke klokschakelaars kun je op elk moment apparaten aan-en uitzetten en hele vakantieschema’s programmeren zodat het altijd lijkt alsof je thuis bent.
Heb je dus minder kabels nodig voor stroom; qua netwerkkabels is het net even iets anders. Al bijna veertig jaar gebruiken we computers in ons huis en nog steeds zijn er geen bouwvoorschriften voor netwerkkabels. In een huis krijg je momenteel wel een glasvezel en/of coax aansluiting in de meterkast, maar het door leiden naar andere plekken in het huis staat nergens op de tekeningen. Onder het mom van dat de ontwerper niet weet waar je aansluitingen nodig hebt, worden hier geen interne kabels gelegd. Zeker nu elk huis wel voorzien wordt van een WiFi systeem lijkt de noodzaak voor netwerkkabels minder. Een probleem bij netwerken is echter dat de betrouwbaarheid van de verbinding erg nauw komt. Valt de verbinding even weg dan kan je systeem in de war raken of data verliezen.
Daarom zweren nog best veel mensen bij bekabeld internet voor veel vaste apparaten. Sommige providers dwingen je zelfs om een bekabelde aansluiting te gebruiken. Moet je dan lelijke bedrading gaan leggen over muren en plafonds? Nee, gelukkig zijn er inmiddels technische oplossingen, waarbij je via het stroomnet met adapters een internetverbinding kunt maken naar plaatsen waar geen netwerkkabels liggen.
Kortom: kabels lijken hoe langer hoe minder noodzakelijk, al zal het nog wel een hele tijd duren voordat we ook forse stroom draadloos kunnen distribueren.
Het kabelloos huis lijkt een beetje een gadgetfreak-gebeuren, maar brengt juist veel gemak en plezier. Bovendien kunnen de bouwkosten en -activiteiten bij een nieuwe woning behoorlijk worden gedrukt. En dat is in een tijd waar bouwvakkers schaars zijn best een goed idee.
