In zijn column beschouwt natuurmens Peter Verschure op zijn kenmerkende manier de zaken met een groene bril.
De Nachtuilen van Dongen
Als de schemering begint te vallen komen ze bij elkaar, in groepjes van 2 of 3 man, en gaan ze iets later de donkere nacht in. Met eenvoudig maar doelmatig gereedschap in een kist of met een zaklantaarn in de hand struinen ze ’s avonds het buitengebied af. De meest bezochte locaties zijn lege loodsen, boerenschuren, hoge kerktorens of oude molens. Aan hun kleding kun je opmaken dat ze bepaald niet op visite gaan en bij aankomst wordt altijd meteen naar een lange ladder gezocht. Maar voordat ze tot actie overgaan nemen ze eerst vriendelijk contact op met de bewoners, want er is niets crimineeld aan deze nachtelijke bezoekers.
Wij zijn namelijk de beschermers van de Dongense uilen…een vrolijke werkgroep van Ken en Geniet. We gaan op pad in de avonduren omdat we deze prachtige mysterieuze vogel niet willen storen wanneer hij een uiltje aan het knappen is overdag, want hij is net als wij bepaald geen vroege vogel.
Vroeger kreeg ik regelmatig de opmerking dat ik een nachtuil was, maar tegenwoordig is dat niet anders als ik in de avond vertrek naar één van onze 125 uilenkasten. We hebben hier in de regio Dongen de laatste twintig jaar ongeveer 125 uilenkasten geplaatst die we met onze groep schoonmaken, monitoren, controleren op broedresultaten en repareren of vervangen. Bij het schoonmaken bewaren we de braakballen voor educatief lesmateriaal voor scholen die daarin geïnteresseerd zijn, om zo letterlijk uit te vogelen wat er nog overblijft van zo’n prooidier als dat letterlijk met huid en haar wordt doorgeslikt en later als pakketje weer uitgekotst.
Iedere nacht zijn er weer vier tot zes muisjes het ‘haasje’. Samen vormen ze, dicht tegen elkaar geplakt, een volledige uilebal, en om het verhaal nog aantrekkelijker te maken: zo’n glimmende en van veel speeksel voorziene bal lijkt het meest op een middelgrote donkere hondendrol van twee dagen oud. Alleen de inhoud en herkomst zijn anders…dus biologie onderwijzers, als u nog steeds interesse heeft, bel me gerust.
Wanneer de uil in de avond ‘uit de kast komt’ kunnen wij ons werk gaan doen en kunnen we zien of zijn lokroep dit jaar broedresultaat heeft opgeleverd hier in Dongen. Maar meneer de kerkuil stelt ons teleur, want van de 38 kasten die we controleerden, zijn in totaal maar 17 uilskuikens uitgevlogen. Dat is bijna 25% minder dan andere jaren, dus deze vogel heeft een behoorlijke ‘veer moeten laten’ dit jaar. Het is dus met de kerkuil hetzelfde gesteld als met de kerk zelf…alle twee weinig opvolging. Alhoewel de uil ook een godsdienstige vogel is, want hij bidt (stil hangend) net als de torenvalk voor hij gaat eten.
Bij de lokroep van de steenuil hebben de hormonen wel aan hun bedoelingen voldaan, want bij de 85 steenuilenkasten is een recordaantal van 62 jonge vlerken uitgevlogen. Een vruchtbaar liefdesleven hebben die rakkers dus.
De ransuil en bosuil hebben een natuurlijke broedplaats dus kunnen gewoon ‘de boom in’ maar de landelijke cijfers laten een ongekend aantal jonge vogels zien. Dat ligt zeker niet – zoals bij ons – aan huisvestingsgebrek, want die paljassen pikken gewoon nesten van kraaiachtigen in….regelrechte krakers dus. Allerlei factoren kunnen van invloed zijn op dit laagterecord, maar zeker ook het veranderende klimaat, wat weer van invloed is op het voedselaanbod. Want bij voedselschaarste past ook de uil zijn gezinsuitbreiding aan de beschikbaarheid van eten aan…en is hij dus wel blij met een dooie mus.
Onze groep blijft zich inzetten voor behoud en bescherming van de uilenpopulatie in Dongen, ’s Gravenmoer en omgeving, in de hoop dat er in het voorjaar weer prachtige jonge koppels ontstaan. Met liefde op het eerste gezicht, en een mooie bruidsschat, zoals een lekkere onthoofde dikke muis; en dat hun bals roep wordt beloond met een vol nest mooie uilskuikens als kinderen. We hopen voor alle Dongense uilen op een prachtige, blijvende relatie met een geweldige partner die aan alle eisen kan voldoen, nl. ontzettend lief, mooi, vruchtbaar, sterk, vrolijk en trouw….!
En dat alles wens ik u ook!
Groeten uit de Groenstraat
Peter
