Oekraïners in Dongen-Vaart willen niet verhuizen: extra raadsvergadering

20 sep , 12:37 D'n Ham Vandaag
raadzaal2
Er komt een extra raadsvergadering over de huisvesting van Oekraïners in Dongen-Vaart. De raad besloot daartoe gisteren unaniem na een tweetal inspreekreacties.
Aan de Vaartweg 89-91 in Dongen-Vaart (de voormalige jongensschool) worden 18 Oekraïners opgevangen, maar die moeten per 1 oktober van de gemeente naar het voormalige broederhuis Glorieux gaan verhuizen. De gemeente wil de opvang namelijk centraliseren op twee locaties: Glorieux en de woningen van GGZ aan de Heuvelstraat. Bovendien voldoet de locatie op Dongen-Vaart volgens de gemeente niet aan de eisen voor langdurige opvang. Maar de Oekraïners willen helemaal niet verhuizen, en ook hun begeleiders en tevens beheerders willen de opvang graag voortzetten. Maar de gemeente heeft het contract per 1 juli al opgezegd.
Door: Bernadette Klerx
Deborah van der Meere is eigenaar van Ter Vermaak ende Lering, de organisatie die de vluchtelingen opvang biedt en begeleidt. Zij en Bas Niese van de Dorpsraad Klein-Dongen-Vaart deden gisteren een dringend en emotioneel beroep op de raad om de huidige situatie te handhaven, daarbij stilzwijgend gesteund door de talrijk aanwezige Oekraïeners op de tribune.
Dilemma
De raad wist niet goed wat ze ermee aan moest, ook omdat ze nog niet alle antwoorden had gekregen op vragen die met name CDA en D66 over dit onderwerp hadden gesteld. Na een schorsing besloot ze om een extra vergadering op 26 september in te lassen (dus nog net voor de deadline van 1 oktober ) om dit onderwerp nog eens goed te bespreken. ‘Want dit is echt wel een dilemma voor de raad,’ motiveerde D66-raadslid Marieke Schouten.
Oogje dichtknijpen
Wat is er aan de hand? Toen twee jaar geleden, in februari 2022, de oorlog in Oekraïne uitbrak, kwam er een grote vluchtelingenstroom op gang. Het Rijk deed een dringend beroep op gemeenten om zo snel mogelijk opvangplekken te regelen en daarbij mochten gemeentes een ‘oogje dichtknijpen’ als het om de kwaliteit van de opvang ging. De nood was namelijk hoog en het zou immers maar gaan om tijdelijke situaties. ‘Om deze reden zijn wij dankbaar ingegaan op het aanbod van de beheerders van Dongen-Vaart voor het huisvesten van 10 Oekraïense vluchtelingen’, zegt het College. De mensen zijn gehuisvest in de voormalige gymzaal en in een gebouw in de tuin. Daarnaast ving Dongen Oekraïners op bij Glorieux, Mijzo en in een woning aan de Bergmolenstraat. De vluchtelingen bij Mijzo verhuisden al vrij snel naar de locatie Heuvelstraat/GGZ.
Foto: Google Streetview
Foto: Google Streetview
Noodsituatie voorbij
Die noodsituatie van twee jaar geleden is nu voorbij, zegt de gemeente. Er is nog steeds behoefte aan opvangplekken maar dan gaat het niet meer zozeer om tijdelijke plekken, maar om structurele, langdurige opvang. En daarom moeten locaties aan allerlei (veiligheids)eisen voldoen. De tijd van een oogje dichtknijpen en gedogen is voorbij. En de locatie in Dongen-Vaart heeft nogal wat beperkingen, vindt de gemeente. Zo worden er te veel mensen opgevangen en is de (brand)veiligheid niet optimaal. In de garage en tuin mag eigenlijk niet gewoond worden en het pand voldoet niet aan alle bouwtechnische eisen. ‘De situatie is destijds ook al als niet volkomen ideaal beoordeeld, maar was acceptabel voor een tijdelijke situatie’, verduidelijkt het College. Maar dat kan nu dus niet meer.
Contract opgezegd
De gemeente heeft de beheerders in april/mei al laten weten dat ze het contract wil beëindigen. En ze wil ook niet meewerken aan hun verzoek om door te gaan als particuliere opvangorganisatie. ‘ Het College is van mening dat het alle mogelijkheden heeft onderzocht, maar constateert uiteindelijk dat er geen zicht is op legalisatie. Daarom kan het College de opvang ook niet gedogen. Dat kan immers alleen als er zicht is op legalisatie. Het college kan dan ook niet anders dan een handhavingstraject inzetten’, laat ze in een brief aan de gemeenteraad weten.
Verhuizen naar Glorieux
Het College heeft de Oekraïners plekken aangeboden in Glorieux, want die locatie voldoet wel aan alle eisen voor langdurige en structurele opvang. Daar zitten al meerdere Oekraïense gezinnen, er is Oekraïens sprekende begeleiding en er zijn genoeg faciliteiten en voorzieningen. Maar alle pogingen om de vluchtelingen uit Dongen-Vaart kennis te laten maken met en informatie te geven over hun mogelijk nieuwe onderkomen in Glorieux zijn gestrand. Zij zijn niet ingegaan op herhaaldelijke uitnodigingen van de gemeente daarvoor. Sinds 1 juli houdt de gemeente die 18 plekken vrij, maar dat kan niet eeuwig duren. Als de vluchtelingen uit Dongen-Vaart niet komen, worden die plekken gegeven aan andere Oekraïense vluchtelingen die nog op een plekje wachten. De mensen uit Dongen-Vaart kunnen moeten dan ergens anders in Nederland opgevangen worden.
Foto: Jan Stads/Pix4Profs
Foto: Jan Stads/Pix4Profs
‘Dwangsom van € 2.000: Niet te geloven’
Want blijven in Dongen-Vaart is op den duur geen optie. De gemeente gaat namelijk handhaven. Dit tot grote woede en verontwaardiging van Deborah van der Meere, die gisteren haar ongenoegen de vrije loop liet. ‘Op 1 oktober moet iedereen vertrokken zijn. Als ze niet vertrekken, krijgen wij een dwangsom van € 2.000 per week. Dat is toch niet te geloven. Wij voelen ons behandeld als criminelen. Twee jaar lang was de situatie prima. Wij waren gemeentelijke opvanglocatie en hebben veel mensen kunnen helpen. Zij zijn ontworteld, maar hebben weer een thuis gevonden waar ze willen blijven. Ze hebben hier weer een leven opgebouwd. Waarom mogen ze niet bij ons blijven? Omdat we volgens de gemeente niet de goede vergunning hebben. Wij kunnen de redenering van het College echt niet volgen. De minister heeft oproepen om alles te doen om extra plekken te creëren. Dongen doet het tegenovergestelde en sluit 20 waardevolle plekken uit.’
Intimiderende begeleiding bij Glorieux
Van der Meere bestreed ook dat hun opvang niet veilig zou zijn. ‘Dat is pertinent onjuist’ zei ze. 'Juist op het gebied van sociale veiligheid deze kleinschalige locatie ideaal. Iedereen kent elkaar en zorgt voor elkaar. Dat is het belangrijkste, maar dat wordt helemaal niet meegenomen. Dat staat nog los van de klachten over intimiderende begeleiding bij Glorieux die onze bewoners van hun landgenoten daar horen. Het stuit ons tegen de borst om onze bewoners daaraan toe te vertrouwen.’
Dorpsraad: hoop op humane oplossing
Namens de Dorpsraad Klein-Dongen-Vaart deed Bas Niese ook nog een oproep voor in ieder geval een humane oplossing. De kinderen gaan hier naar school, de ouders werken, kortom hier is sprake van een succesvolle integratie. In het begin was het even wennen maar nu zijn de mensen onderdeel geworden van onze gemeenschap. Laat iedereen over zijn eigen schaduw heen stappen en zoeken naar een humane oplossing.’