
'Mijmeringen' is een wekelijkse column van Dongenaar Rinus Krijnen
Solliciteren
Afgelopen week was er weer ophef over AI. Blijkbaar solliciteert inmiddels de meerderheid van de mensen die ander werk zoeken met brieftekstopmaak die uit decomputer komt. Op zich niets nieuws, maar….
Met die sollicitatiebrieven is altijd wat geweest. In mijn jonge jaren was een getypte sollicitatiebrief not-done. Die moest handgeschreven zijn. Dan kon de potentiële baas al direct zien of de toekomstige medewerker een beetje een net handschrift had. Schreef iemand mooi en regelmatig, dan zou het wel eens een secure en nette kracht kunnen zijn. De sollicitanten met hanenpotenschrift konden het dan wel vergeten. En soms werden er zelfs handschriftdeskundigen ingezet om alvast de persoonlijkheid van de sollicitant te analyseren. Later mochten de meeste sollicitatiebrieven wel getypt worden of uit een tekstverwerker rollen. Het was nog steeds de bedoeling dat de inhoud van de brief jouw verhaal was.
Toen begon er een tijd van economische terugval en was er sprake van een grote werkeloosheid. De bazen hadden het personeel voor het uitkiezen en de onderscheidende brief kon weleens de reden zijn dat jij wel werd uitgenodigd voor een gesprek en een ander niet. De logische opvolging van een sollicitatiebrief is een gesprek met de mogelijk toekomstige baas of de HR- vertegenwoordiger. Bij gebrek aan vertrouwen dat een ander mij beter zou kunnen vertegenwoordigen dan ikzelf, heb ik de paar sollicitatiebrieven die ik in mijn leven heb geschreven zelf gemaakt zonder voorbeeldbrief of hulp van buitenaf.
Voordat we AI hadden waren er al sollicitatiehulpen in de vorm van standaardbrieven en zelfs trainingen. Blijkbaar moet je jezelf anders voordoen dan je bent om een kans te krijgen ergens te worden aangenomen. De vraag is of de werkgever wel de juiste mensen krijgen, als die mensen met marketing trucjes, die de waarheid verbloemen, zich gaan profileren. Wellicht hopen deze mensen dat ze bij het opvolgende gesprek niet door de mand vallen.
Met AI kun je waarschijnlijk nog meer verhullen dat wat je aangeeft in je brief eigenlijk niet jou is. Alleen de vorm en inhoud is ongetwijfeld beter opgepoetst. Als toekomstige werkgever word je met zo’n brief helemaal een rad voor ogen gedraaid. Ik lees nu dat mensen schaamteloos toegeven dat ze AI gebruiken voor hun sollicitaties. Je moet jezelf toch verkopen? Dat is weliswaar zo, maar hoe je jezelf profileert moet wel kloppen. Een werkgever wil mensen aannemen waarvan hij of zij overtuigd moet zijn dat ze qua persoon, vaardigheden en kennis passen in het team. Met een gegenereerd kletsverhaal is niemand geholpen. Ongetwijfeld val je door de mand als je wordt aangenomen.
De vraag is of solliciteren in de huidige vorm nog wel past als hulpmiddel om nieuwe werknemers te selecteren. Er zijn al best veel -vaak grote-bedrijven die hun recruitment overdragen aan specialisten of uitzendbureaus. Met een simpel aanvraagformulier kun je jezelf aanbieden en deze bureaus zoeken dan potentiële werkgevers die passen binnen jou kwaliteiten. Voor bedrijven die grote aantallen mensen vragen kan dit best een efficiënte manier zijn om personeel te werven. Bij specialistische beroepen is dit al veel lastiger. Niet iedereen heeft de eigenschappen om zichzelf goed te verkopen. Als je daarbij hulp zoekt om jezelf te helpen -zonder onzin te gaan verkondigen- dan is dat nog te begrijpen. Maar als je ChatGPT vraagt om een sollicitatiebrief te schrijven voor een serieuze functie, omdat je te lam bent om eens goed naar jezelf te kijken en dit goed te verwoorden, dan ben je de functie niet waard.
Werven van goed personeel is niet gemakkelijk. Ook al niet omdat de loyaliteit naar werkgevers van de jonge generaties ver te zoeken is. Vooral bijkomende zaken die nauwelijks met het inhoudelijke werk te maken hebben, zijn de belangrijkste motieven om ergens te gaan solliciteren. Trouw en toewijding horen daar niet bij. Heb je als werkgever een heel traject doorlopen om de juiste man of vrouw op de juiste plaats te krijgen, verdwijnt deze alweer in no time. Vaak omdat de secundaire en tertiaire arbeidsvoorwaarden elders een fractie beter zijn. Dit wordt uiteraard ook wel aangewakkerd omdat de vraag nog groter is dan het aanbod. Het wervingsproces van personeel is wel aan een update toe. Met liegen is niemand gebaat. Zeker als de vraag in de toekomst gaat afnemen.
Ik ben overigens blij dat ik nergens meer voor hoef te solliciteren.





