Mijmeringen: 'Politiek systeem'

'Mijmeringen' is een wekelijkse column van Dongenaar Rinus Krijnen

Politiek systeem
Ons politiek systeem verandert nauwelijks. Alles is in beweging maar hoe we in Nederland onze besluitvorming organiseren laten we voor wat het is. Het is ook niet gemakkelijk om het te wijzigen. Je zult wetten aan moeten passen waarvoor 2/3e meerderheid nodig is in beide kamers en dat krijg je niet zomaar voor elkaar. En er zijn altijd politici die er wel bij varen om vooral niets te wijzigen. Eén van de veranderingen waarom vaak wordt gevraagd is een raadgevend of een correctief referendum. Dat zie ik helemaal niet zitten. Kijk hoe we destijds een handelsovereenkomst met Oekraïne hebben trachten te torpederen, door lobbyisme. Niemand wist eigenlijk destijds waar Oekraïne lag en wat voor gunstige impact de deal had; toch door toedoen van politiek lobbyisme werd het verdrag weggehoond in een referendum. Met de kennis van nu een beschamende vertoning.

Waarom mensen om een mening vragen als ze er geen verstand van hebben? En wat is de mening dan waard? Om een goed referendum te houden over ingewikkelde zaken moet je enorm veel context bieden. Dat vergt kennis, expertise en een onafhankelijke benadering. Juist dat ontbreekt bij de grote massa. Gelukkig is het enthousiasme over referenda na deze zeperd wel behoorlijk getemperd, al zijn er partijen die deze vorm van inspraak telkens weer op de kaart willen zetten.

Een andere omissie is het feit dat als iemand uit een partij stapt in de politiek zijn zetel mag meenemen. Stemmen worden geteld per kandidaat. Op zich is het dan nog wel te billijken dat een afgescheiden partijlid zijn zetel mee mag nemen als hij zelf ook de kiesdrempel heeft gehaald, waardoor hij voldoende electorale steun heeft. Maar als een partijlid vertrekt omdat hij ooit op een verkiesbare plaats op de lijst stond, maar destijds niet meer stemmen heeft opgehaald dan die van wat familie en kennissen, dan zou in mijn ogen de zetel teruggeven moeten worden aan de partij waarvan de politicus is afgesplitst. Het systeem werkt zo echter niet. Zo is vorige week een politicus van de BBB opgestapt om alleen verder te gaan. Alleen al het feit dat een politieke beweging kan bestaan uit slechts één persoon is al onzinnig. Dat is met de PVV waar men buiten de heer G. Wilders geen andere leden kent, maar hij zijn beweging wel in de kamer laat vertegenwoordigen door tientallen inwisselbare jaknikkers.

Als iedere spijtoptant een eigen partij vormt stijgt het aantal partijen zonder enige zeggingskracht, wat volstrekt nutteloos en inefficiënt is. Een eenmanspartij kan absoluut niet op alle dossiers meepraten en kiezen hun dossiers waar ze zich sterk voor maken. Omdat een politieke partij voor de gehele maatschappij een volksvertegenwoordiging is, kan men onmogelijk deze taak vervullen. Een kiesdrempel waarbij minimaal bijv. drie vertegenwoordigers moeten worden verkozen zorgt voor efficiëntie afhandeling van dossiers in de kamers en minder oeverloos debat met partijen die toch niets te vertellen hebben. Als een politicus afsplitst zou hij zich dus bij een andere politieke partij aan moeten sluiten of zijn zetel moeten teruggeven.

Nog een misstand is dat we de Eerste Kamer indirect kiezen. De Eerste Kamer is medewetgever en controleur van de regering. Ieder wetsvoorstel dat aangenomen is door de Tweede Kamer, moet ook door de Eerste Kamer worden aangenomen voordat het een wet kan worden. De Eerste Kamer let er met name op of wetsvoorstellen juridisch kloppen, goed uit te voeren en te handhaven zijn. Deze definitie is de formele taak. In de praktijk wordt de juridische status gecheckt door de Raad van State die de politiek adviseert. Aangezien de Eerste Kamer inmiddels zich alleen nog bezighoudt met het accorderen of afwijzen van politieke besluiten uit de Tweede Kamer is de praktische haalbaarheid van wetten het domein van de rechtspraak geworden. Als de Eerste Kamer politiek zo belangrijk is, zouden de kiezers ook deze volksvertegenwoordigers direct moeten kunnen kiezen. Kortom ons politieke systeem rammelt, maar blijkbaar zit men er niet mee. En dit zijn zo maar een paar voorbeelden waar verbetering op kan worden toegepast. Het is sowieso de vraag of het volk geïnteresseerd is in een goed politiek systeem. Ik vrees van niet.