Mijmeringen: 'Geen mensen

''Mijmeringen'is een wekelijkse column van Dongenaar Rinus Krijnen

Geen mensen
Nederland is kampioen in regels maken. Op het moment dat er ergens iets misgaat schreeuwt na de commotie van het volk op dinsdagochtend de tweede kamer tijdens het vragenuurtje om maatregelen. Direct afschaffen dit vragenuurtje! Regeren is vooruitzien en niet acuut reageren op onvoorziene gebeurtenissen. Daarop dienen lokale overheden in te grijpen. Door dit vragenuurtje plaatst de politiek punten op de agenda, waarvan men vindt dat er stante pede iets geregeld moet worden. Meestal betekent dit dat er een spoed- of noodwet in elkaar wordt  geflanst waar enkele jaren later ieder zich van afvraagt: waarom hebben we dit ooit bedacht?

Het grote nadeel van al dit ad hoc gedoe is dat het onnodig tijd en werk kost en dat de wetten en maatregelen ook moeten worden uitgevoerd. Vaak zullen mensen die nu nuttig bezig zijn van hun taak worden ontheven om in te springen in dit gat. Gevolg is dat op de voorgaande posities van deze mensen tekorten ontstaan waarmee de druk op de dienstverlening alleen maar wordt vergroot. Dit duurt dan net zolang totdat het gebrek aan dienstverlening ook weer uit de hand loopt en op dinsdagochtend in het vragenuurtje dit probleem als het grootste echec van dat moment wordt geagendeerd. De politiek houdt zich inmiddels uitsluitend bezig met de dag van vandaag. In de ogen van de partijleiders ook het allerbelangrijkste, want weet men te scoren op een kortetermijnoplossing dan is het electoraal gewin bij de volgende verkiezingen een zekerheidje. En daar gaat het toch allemaal om. Deze methodiek bezorgt bij mij braakneigingen. Het is blijkbaar niet sexy om beleid te omarmen waar de effecten niet binnen de eigen regeertermijn merkbaar zijn.

Mooie voorbeelden zijn onderhoud aan infrastructuur, het klimaat- en stikstofbeleid. Door de obsessieve focus van de politiek op de korte termijn worden er voor het land zeer slechte beslissingen genomen. En dat laten we allemaal toe. En als er al nieuwe regels worden doorgevoerd moeten ze ook nog eens worden uitgevoerd. Daar gaat het meestal fout. Er zijn geen ervaringsdeskundigen en eigenlijk helemaal geen mensen die dit uit kunnen voeren. De nieuwe regels moeten worden gehandhaafd, maar er is hiervoor structureel te weinig geld en nog erger: geen capaciteit.

Er is overal een tekort aan mensen. De administratieve sector denkt dit te kunnen gaan oplossen door de inzet van Artificial Intelligence. Ik vrees - ook vooral uit eigen ervaring als gebruiker en consument- dat dit nog wel even duurt met de nodige ergernissen tot gevolg. En ondertussen vinden we dat de maakindustrie eigenlijk  weer terug moet naar ons eigen land, maar hoe langer hoe meer verlaten van dit soort bedrijven juist ons land. Bijkomend voordeel bij zo’n vertrek zou dan zijn dat er meer handjes vrijkomen, zodat het personeel in andere noodlijdende sectoren aan de slag zou kunnen. De vraag is of dit allemaal past. Er zijn tal van beroepen waarbij een gruwelijk tekort is aan mensen. Ondertussen zitten de scholen vol met nietszeggende curricula voor bullshitbanen, waar – als het goed gaat komen met AI – niemand meer op zit te wachten. In plaats van te korten op onderwijs, wat nu op het programma staat, zouden we juist hierin meer moeten investeren en wel in studierichtingen waar uiteindelijk ook werk in te vinden is.

En ondertussen wil het kabinet dat we aan het woud van regels blijven gehoorzamen, terwijl de pakkans op overtreding door de minimale controlerende bezetting nihil is. En dat weet iedereen. Het is inmiddels al zover dat de regels door de vingers gezien worden, omdat  effectieve controle onmogelijk is. Bijvoorbeeld: voor de show worden dan nog wel mensen aan de grens tegengehouden door een handjevol overwerkte marechaussees om het idee te wekken dat vaag beleid toch zeker wordt gehandhaafd. Waar zijn we mee bezig?

We weten dat we afstevenen op een zorg infarct. We krijgen het maar niet voor elkaar om jongeren te motiveren om in deze sector te stappen. Het heeft ook allerlei nadelen, zoals geen vaste werktijden, een relatief laag loon, weinig waardering, vies werk en veel controle. Je moet haast een roeping hebben om hier in te stappen. Daar leg ik mijn smartphone niet voor opzij, denkt de gemiddelde jongeling. En omdat het keuzeaanbod voor werk zo groot is, worden ze liever online-marketeer of content-creative-developer. Met zulke banen worden de echte problemen in onze maatschappij echter niet opgelost. Het wordt ook niet gemakkelijk gemaakt om vol voor een beroep te gaan. Was het vroeger normaal dat je jarenlang loyaal was aan je bedrijf of baan; nu kijken ze je meewarig aan. Saai!

Dat je door die loyaliteit veel ervaring kreeg, betrouwbaar was en bovendien vaak voor jezelf goede sociale zekerheid opbouwde, vergeet men nu voor het gemak. Tegenwoordig werpt men tegen dat er voor de beroepen van morgen nog geen opleidingen zijn, omdat men niet weet wat er in de toekomst te wachten staat. Veel van die nieuwe banen zijn echter bullshitbanen, terwijl de vraag naar echt werk alleen maar toeneemt.

Als ik binnenkort oud word en ik verzorging nodig heb, zal ik waarschijnlijk door robot Zora worden gewassen. Gezellig; maar ja: geen mensen.