‘Mijmeringen’ is een wekelijkse column van Dongenaar Rinus Krijnen.
Lijstjes
Vroeger had een schoolvriend van mij een illegale FM zender. Via dat zendertje zonden hij en ik in onze puberjaren op zaterdag muziek uit. Eén van die programma’s was de Dongense top 20. Hoe bepaalden we nu deze top? Er was destijds – nadat Nollen in de Tramstraat gestopt was met het verkopen van vinyl- een nieuwe platenzaak in de Hoge Ham gevestigd ter hoogte van wat nu het gemeentehuis is: Disco Aria.
Wij hadden een dealtje met de verkoopster en de eigenaar dat zij wekelijks ons een lijstje zouden leveren met de bestverkochte singles. En wij zonden deze dan uit als de Dongense Top 20. Probleem was wel dat het niet altijd onze smaak was. Deze Top was natuurlijk afgeleid van de Top 40 die sinds de jaren zestig de populariteitsgraadmeter was van de lichte muziek in de handel. Om deze lijst samen te stellen werden verkoopcijfers van de muziekindustrie gebruikt. Elke zichzelf respecterende zender had in die tijd een variant op deze top 40; de één een top 30 (Hilversum 3) en de ander een top 50 (Radio Noordzee).
Waarom maakten ze deze lijstjes en bestaat bijvoorbeeld de top 40 nog? In tegenstelling tot sport is er geen enkele creatieve reden dat muziek elkaar bestrijdt om een zogenaamde toppositie. Muziek spreekt je aan of niet en het feit dat een nummer op één staat is geen reden om het nummer mooi te gaan vinden. Toch vindt men het belangrijke dat hits bovenaan deze lijstjes prijken. Het gaat namelijk niet om de muziek, maar om het geld. Een nummer dat hoog in de hitlijsten staat wordt meer gedraaid op de radio’s, waardoor er ook meer luisteraars het horen en meebewegen met de populariteit. Door de herhaling gaat men een nummer beter vinden en zodoende wordt de single meer verkocht. Vroeger op vinyl, later op CD single en inmiddels als stream beluisterd. En al is het helemaal geen goed nummer, door de populariteit wordt het goed verkocht en is de muziekbusiness tevreden. Zo werd ook de Oekraïense inzending voor het songfestival winnaar in 2022. Daar speelden andere zaken dan het muzikale hoogtepunt. De lijstjes zijn dus subjectief en zeggen niets over de kwaliteit, maar alles over sentiment en geld.
Een ander lijstje waar een hele industrie op drijft is de populariteit op kanalen van het internet. Zo kun je al vanaf 1000 volgers en 4000 kijkuren per jaar geld verdienen aan YouTube. Als je dit bereikt kun je je aanmelden in het partnerprogramma en geld gaan verdienen uit advertenties, abonnementen en lidmaatschappen van het kanaal. Hier wordt geen top 40 van gemaakt, maar de meest populaire sites (niet alleen van YouTube) komen hoger te staan in de zoekresultaten van bijv. Google. Het zal je niet verbazen dat je een populaire positie kunt ‘kopen’ door advertenties te kopen of door inzet van SEO (Search Engine Optimization); een manier om zoeksleutels toe te voegen aan jouw content om de vindbaarheid op het net te vergroten. Als je zonder deze inspanning in de top 10 terecht komt van zoekresultaten, dan heb je blijkbaar echt iets te vertellen.
In de praktijk zullen bijna alle partijen gebruik maken van een vorm van SEO, omdat het vrij eenvoudig is om het op te wekken en het effect wel is dat je meer bezoekers krijgt op jouw internetinhoud. Ook al is het redelijk eenvoudig om bijv. zoekwoorden (metatags) toe te voegen aan je inhoud, toch blijkt dit een hele business. Zeker als je iets te verkopen hebt, is verkeer (traffic) namelijk superbelangrijk. Men mag niet langs jouw winkeltje lopen zonder dat ze het gezien hebben. Want, word je niet gezien, dan wordt er ook niets verkocht. Een andere manier om SEO op te wekken heb je minder in de hand: jouw site kan gekoppeld (gelinkt) worden vanaf andere sites en hoe meer dit plaatsvindt hoe beter je SEO wordt. Dus heb je een bepaalde reputatie, dan gaat je vindbaarheid ook omhoog.
Voor de handel is het dus erg belangrijk dat je hoog op de lijstjes staat, net als in de Top 40. Google is niet transparant in het algoritme dat men gebruikt om de volgorde van resultaten te tonen en verandert de spelregels regelmatig. Als iedereen exact zou weten waarnaar Google kijkt, dan zou het ook vrij eenvoudig zijn om je positie hoger te krijgen, terwijl de inhoud van de site mogelijk niet echt ergens waarde aan toevoegt. Google wil dat de gebruikersbeleving zoveel mogelijk leidend is zodat de resultaten relevant zijn. Het blijft dus een kat en muisspel tussen Google en de business waar inmiddels miljarden in omgaan en heel veel mensen eigenlijk een bullshitbaan in hebben.
Als je niets te verkopen hebt en alleen informatie wilt delen en je hebt een unieke positie in een gemeenschap, dan is het belang van de lijstjes ineens niet meer zo groot. Mensen zoeken gericht naar jouw website en komen dan toch wel uit waar ze moeten zijn. Die zoekresultaten -lijstjes- zijn dan niet belangrijk. Het is dan meestal wel zo dat als men kijkt op jouw site men er ook iets mee doet. En daar gaat het tenslotte toch om.
