‘Spaanders’ is een column waarin Dongenaar Henk Spaan zijn visie geeft op actuele Dongense zaken, de lokale politieke processen en al wat verder afkomt op de bewoners van de gemeente Dongen. Prikkelend en altijd op zoek naar het hoe en waarom van zaken. Henk Spaan (67) heeft 40 jaar overheidservaring, waarvan gedurende meer dan 27 jaar als gemeentesecretaris. Op dit moment houdt hij zich vooral bezig met managementadvisering en coaching.
Toekomst en Vitaliteit
Vanaf 1 januari 2016 gaan we in Dongen “Samen bouwen aan vitale toekomst”. Althans dat is de kop waarmee Informatiekrant 21 van de gemeente opent. Eerlijk gezegd heb ik nogal moeite met de koppeling tussen de woorden “vitaal” en “toekomst”.
De toekomst is een ongrijpbaar iets. Vitaal kun je echter heel goed duiden.
“Vitaal” kun je eigenlijk alleen aan mensen koppelen. Bij een vitaal mens, denk je aan termen als krachtig, energiek, sterk, actief, zelfvertrouwen etc. Bij “toekomst” heb ik totaal geen associatie met dit soort begrippen. “Toekomst” is “de tijd die er aan komt”.
Een gezegde is: “Niemand kan de toekomst voorspellen!” 100% waar is dat niet, want zeker op wat kortere termijn kun je best zaken plannen die je wilt gaan uitvoeren en waarvoor je besluiten hebt genomen en middelen hebt vrijgemaakt. In dat opzicht weet je dus wat de toekomst, op de korte termijn gaat brengen. Dan is er nog steeds geen garantie dat het ook gebeurt, want er kunnen zich allerlei zaken voordoen, die uitvoering dwarsbomen. Iedereen kent daar wel voorbeelden van.
Je kunt uiteraard iets voor de toekomst wensen. Bij voorbeeld kun je wensen dat je in de toekomst een bepaalde functie zult bereiken. Of dat ook gebeurt, hangt niet van de toekomst als zodanig af, maar van twee andere factoren. Enerzijds omgevingsfactoren die je meestal niet of slechts zeer beperkt kunt beïnvloeden en anderzijds vooral van jouw eigen inzet, creativiteit en energie; kortom van jouw vitaliteit.
Het vreemde is dat, als er in de Informatiekrant gesproken wordt over “de toekomst”, het eigenlijk alleen gaat over het jaar 2016. En oh ja, de bermen op het bedrijventerrein Tichelrijt worden de komende drie jaar verbeterd.
Gelukkig vindt men wel dat de verantwoordelijkheid van de gemeente verder reikt dan het verwezenlijken van de ambities voor de huidige zittingsperiode van het college. Ik ben dan ook heel benieuwd naar het visiedocument dat het college begin januari 2016 aan de raad gaat aanbieden. Hopelijk is dat niet een afgerond stuk, maar is het een begin van een proces van verandering, verbetering en groei waar wij als inwoners nadrukkelijk bij betrokken gaan worden. Sterker nog; betrokkenheid van burgers, instellingen en organisaties is cruciaal om samen een mooie toekomst te bouwen.
Dat kunnen we namelijk wel: samen aan de toekomst bouwen. Echt voorspellen en zeker op de langere termijn is moeilijk, zo niet onmogelijk. Dat betekent echter niet dat je alles maar op zijn beloop moet laten. Het is mij duidelijk dat het college en de raad dat ook niet willen. Dan is het wel van belang dat men zo concreet mogelijk aangeeft welke weg men wil bewandelen en binnen welke kaders en randvoorwaarden, veranderingen en ontwikkelingen moeten plaatsvinden. Volgens mij zou dat de kern van de visie moeten zijn. Het zou handig zijn als dit vervolgens gebeurt aan de hand van meerdere scenario’s. Dat maakt je iets minder kwetsbaar als blijkt dat er bijstelling nodig is.
Bij het concreet bouwen aan de toekomst is het vervolgens nodig dat zoveel als kan, gebruik gemaakt wordt van de vitaliteit van ons als inwoners individueel en van de vitaliteit van groepen mensen in onze samenleving. Toekomstgericht beleid maken is één, er inhoud aan geven is iets heel anders. Dat kan ook niet alleen door college en raad, als de besluitvormers gebeuren. Daar is tenminste een gemeentelijke organisatie voor nodig met mensen die bereid zijn hun vitaliteit mede te gebruiken voor het goed en toekomstgericht uitvoeren van plannen en projecten. En dat gaat alleen maar beter als, zoals ik al aangaf, er gebruik wordt gemaakt van de vitaliteit van de inwoners van Dongen.
Dat is pas echt inhoud geven aan het begrip ‘samen”. Als gebeurt wat ik beschrijf, nemen college en raad besluiten mede op basis van wat er in onze samenleving leeft. De besluiten worden uitgevoerd door de ambtelijke organisatie en daarbij is er zoveel als kan, inbreng van inwoners. De wil is er bij het gemeentebestuur en de ambtelijke organisatie zeker; daar ben ik van overtuigd. De praktijk is echter vaak weerbarstig. Je bent snel geneigd om weer oude paden te gaan bewandelen. Als we aan de toekomst willen gaan bouwen moeten wij, als bestuur, organisatie en inwoners, bereid zijn om vanuit onze vitaliteit de nieuwe weg richting mooie toekomst voor Dongen, samen te bewandelen en dat ook te blijven doen. Desnoods zullen we hier of daar moeten bijstellen, misschien zelfs soms wel eens een stapje terug doen. Uiteindelijk moeten we het lef hebben om op de nieuwe weg verder te gaan.
Wat zou het mooi zijn als we dat met elkaar in 2016 daadwerkelijk kunnen bereiken. College en Raad wens ik heel veel vitaliteit bij de invulling van hun grote verantwoordelijkheid bij het aangeven van de nieuwe weg en van de kaders en randvoorwaarden die daarbij gelden.
