‘Spaanders’ is een column waarin Dongenaar Henk Spaan zijn visie geeft op actuele Dongense zaken, de lokale politieke processen en al wat verder afkomt op de bewoners van de gemeente Dongen. Prikkelend en altijd op zoek naar het hoe en waarom van zaken. Henk Spaan (67) heeft 40 jaar overheidservaring, waarvan gedurende meer dan 27 jaar als gemeentesecretaris. Op dit moment houdt hij zich vooral bezig met managementadvisering en coaching.
Een gelopen race…
Het oplossen van de energieproblemen in De Beljaart wordt duurder dan gepland. De gemeente rekent op meerkosten van tenminste € 160.000,–. En daar zal het wel niet bij blijven! Landelijk lijkt het erop, door rechterlijke uitspraken, dat gemeenten meer huishoudelijke hulp zullen moeten vergoeden dan in de begroting is opgenomen. Elke gemeente, ook Dongen, staat nog steeds voor een grote bezuinigingstaakstelling. En zo kun je nog wel een paar factoren meer noemen die de gemeentelijke financiën onder druk zetten.
En in dit financieel onzekere tijdperk, gaan we in Dongen rond € 9.000.000,– investeren in een Multifunctionele Accommodatie. Dat is inmiddels wel een gelopen race. Alleen nog maar de formele besluitvorming.
Ik vind het onbegrijpelijk dat het gemeentebestuur gewoon doorgaat met dit plan en geen pas op de plaats durft te maken. Dan zou men zich de tijd kunnen gunnen om tot een door mij al een paar keer bepleite brede heroverweging te komen. Dat gaat niet gebeuren, of het gebeurt pas nadat het besluit om het MFA te realiseren is genomen. Dan is zo’n heroverweging “mosterd na de maaltijd”. De belangrijkste post die onderdeel van die heroverweging zou kunnen zijn, de genoemde € 9.000.000,– is dan niet meer beschikbaar.
Niemand in Dongen is tegen een adequate sociaal culturele voorziening. Dat hoeft echter niet het ambitieuze plan te zijn dat nu voorligt. Dit temeer niet omdat de kurk ervan is het medegebruik door drie externe partners. Zoals ik al eerder aangaf, hoeft er met één van die drie maar iets te gebeuren en er valt een gat in de exploitatie. Een multifunctionele accommodatie moet afgestemd zijn op het gebruik door Dongense verenigingen en organisatie, die daar ruimte kunnen huren en mag qua exploitatie niet afhankelijk zijn van externe vaste gebruikers. Daarmee neem je naar de toekomst toe een groot risico.
Die exploitatie is sowieso al wankel. De huurprijs die de Stichting Donckhuis gaat betalen, zo wordt gesteld, moet voornamelijk worden gedekt door de huurpenningen van de drie vaste partners. Als dat lukt, dan ziet de Stichting een mogelijkheid om in het derde jaar een positief jaarsaldo te creëren van € 50.000,–. Onbegrijpelijk dat men zoiets durft te zeggen. Op zijn vroegst kan men eind 2018, begin 2019 beginnen met exploiteren. Als men stelt dat men na drie het exploitatieoverschot realiseert van € 50.000,– spreken we tenminste over 2021-2022. Hoe kun je NU met droge ogen zeggen dat je DAN wel een voordelig saldo zult hebben. Elk bedrag dat je op zo’n termijn noemt, is uit de lucht gegrepen. En bovendien wat doet men met de aanloopverliezen in de eerste jaren. Die zullen toch ook moeten worden terugverdiend. Bouwen op drijfzand! Zeker ook omdat nog maar afgewacht moet worden, welke verenigingen en organisaties uiteindelijk gebruik zullen gaan maken van de nieuwe accommodatie.
Wat de investering betreft, wil ik nog een meer financieel technische opmerking maken. Stel dat het inderdaad gaat om een investering van rond € 9.000.000,– Als je dit bedrag afschrijft in 20 jaar, wat gebruikelijk is bij dit soort gebouwen, praat je over een jaarlijkse last van € 450.000,–. Daar komt dan nog de rente bij. Bij 4% bedraagt deze in het eerste jaar € 360.000,–. Een totale kapitaallast van € 810.000,–. De Stichting gaat een huurbedrag betalen van rond € 110.000,– per jaar. Iedereen snapt dat dit niet in verhouding staat tot het genoemde bedrag van ruim € 800.000,–. Om tot het genoemde huurbedrag te komen, wordt – terecht – rekening gehouden met de vrijvallende lasten van de oude accommodaties. Daarnaast zet met reserves in, die gebruikt worden om in een keer af te schrijven op de investering. Hiervoor worden ook de opbrengsten van de te verkopen gebouwen voor gebruikt. Zo kun je dus altijd naar een bepaald bedrag toewerken. En dat gebeurt met geld dat van de Dongense gemeenschap is dat, in elk geval voor een deel, gebruikt had kunnen worden om andere grote problemen in Dongen op te lossen.
Maar goed, hierna hou ik er over op. Het is duidelijk: de meerderheid van de raad gaat gewoon door. Het MFA komt er gewoon. Dit ondanks de financiële onzekerheden zowel t.a.v. het project zelf als t.a.v. de financiële positie van de gemeente. En eveneens ondanks de vele kritiek die er vanuit de Dongense samenleving is gekomen en komt. Ons democratisch systeem heeft bepaald dat de meerderheid van de raad uiteindelijk beslist en dat hebben we maar te accepteren.
Het is jammer dat Raad en College niet de bestuurlijke grootheid willen opbrengen om, gelet op nieuwe omstandigheden, eerdere besluiten te heroverwegen. Dat gezegd hebbende, hoop ik, ondanks mijn grote twijfels, wel dat het MFA uiteindelijk wel een financieel succes wordt. Immers als er in meerdere of mindere mate exploitatieverliezen zouden ontstaan, zal de gemeente die moeten bijpassen. Niet onbelangrijk is in deze te vermelden, dat het voor sociaal culturele accommodaties in Nederland sowieso heel moeilijk is om structureel tot positieve exploitatiesaldi te komen. Aard en gebruik van dergelijke gebouwen brengen dat nu eenmaal met zich mee.
Mochten er echter ondanks het optimisme toch verliezen ontstaan, dan zal uiteindelijk de gemeente voor de dekking ervan opdraaien. Het dan gat dat dan ontstaat in de begroting zal vrijwel zeker alleen gedekt kunnen worden door verhoging van de plaatselijke belastingen. Het navrante is dat het huidige college daar niet meer mee geconfronteerd gaat worden. Er zijn dan allang weer verkiezingen geweest en zit er een ander college dat het probleem mag oplossen. Ik hoop niet dat men ook dit verstaat onder “toekomstgericht denken”.
