Zaterdag 13 september 2014 staat Dongen in het teken van de landelijke Open Monumentendag. Heemkundekring de Heerlyckheit Dongen geeft in samenwerking met de gemeente een creatieve invulling aan het thema ‘Op Reis ‘. In een prachtige (fiets)route maakt u onder andere kennis met de turfgeschiedenis. Een mooie gelegenheid om Dongen, Klein-Dongen-Vaart én ’s Gravenmoer eens met heel andere ogen te bekijken!
Turf
Vanaf de elfde eeuw was turfontginning lange tijd een florerende bedrijfstak in onze contreien. De uitgegeven gronden voor de exploitatie van turf vormden na 1288 een 5 kilometer lange en 1,5 km brede band diagonaal door Dongen. De heren van Dongen en weer later van Breda verdienden er goed aan. Om de opgegraven turf te kunnen vervoeren, werden turfvaarten aangelegd. Daarmee kreeg de infrastructuur vorm. Eén van deze vaarten werd op de kop af 450 jaar geleden gegraven: Dongen-Vaart. Prins van Oranje verleende hier officieel toestemming voor. Reden voor de organisatie van de Dongense monumentendag om dit jaar de focus op de turfgeschiedenis te leggen. In de kern Dongen-Vaart zal op bijzondere wijze aandacht aan dit thema worden besteed.
Invalshoeken
Het thema ‘Op Reis’ komt op verschillende manieren aan bod op 13 september. Naast de turfgeschiedenis krijgen het verbouwen en het vervoeren van hooi aandacht. Onderweg treft u bijvoorbeeld oude hooikarren. Ook ’s Gravenmoer is in het programma opgenomen. Het dorp kende zijn eigen haven én de markante Marinus Entrop, die de eerste Brabantse auto bouwde.
Bietenfabriek
Tijdens Open Monumentendag komt u bijzondere wetenswaardigheden op het spoor. Wist u bijvoorbeeld dat er voor Dongen op het grondgebied van Oosteind een haven is gegraven? En wist u dat er in Oosteind ooit een bietenfabriek stond en dat voor het vervoer van de bieten naar de fabriek de eerste elektrische spoorbaan van Nederland werd aangelegd? U bent van harte welkom op zaterdag 13 september! Er is een (fiets)route samengesteld, waarmee u op eigen gelegenheid het verleden kunt ontdekken.
Lezing op 10 september
Traditiegetrouw is er voorafgaand aan Open Monumentendag een lezing waarbij een expert dieper in gaat op het thema. Op woensdag 10 september is Karel Leenders te gast, historisch geograaf en auteur van het boek ‘Verdwenen Venen’. Hij vertelt over de turfwinning, het turftransport en de tastbare herinneringen die we vandaag de dag nog kunnen ervaren. De lezing heeft plaats op woensdag 10 september in een oude Vlaamse schuur aan de Vaartweg 160 in Dongen. Aanvang 20.00 uur. Toegang gratis.
