Mijmeringen; 'Stroomkosten'

'Mijmeringen is een wekelijkse column van Dongenaar Rinus Krijnen.

Stroomkosten

Tot nu toe zelf ervaren is stroom altijd probleemloos leverbaar gebleken. Dat gaat veranderen. Bedrijven en particulieren moeten erop rekenen dat de stroom kan uitvallen. Oorzaak is dat het verbruik toeneemt. Ons stroomnet dat al vele decennia oud is, is niet gemaakt op de eisen van de moderne mens. Bij een particulier ging men er bij de aanleg vanuit dat men niet meer meer nodig had dan een paar ampères voor een paar lampen, wat keukenapparatuur, een installatie voor beeld en geluid en dat was het.

Nu dreigen we te worden gestraft door de energietransitie, omdat we meer verbruiken dan het net aankan. Dat komt dus niet doordat standaard voorzieningen nu meer stroom zijn gaan verbruiken. LED-lampen en moderne apparatuur gebruiken juist veel minder stroom dan de spullen uit de jaren 60. Daar zit het dus niet in. Het komt omdat de overheid zelf heeft gestimuleerd om veel meer stroom te gaan gebruiken en zijn hierbij vergeten dat de infrastructuur daar helemaal niet op is gemaakt. Men wilde snel van het gas af en daardoor werd stroom als alternatief gepromoot. Sinds we zelf geen gas meer oppompen, moeten we dit duur gaan importeren en ons bin zuunig.

Het heen en weer leveren van stroom door zonnepanelen, het inzetten van laadpalen, airco’s en warmtepompen zijn nu de grootste boosdoeners van de te grote stroomvraag. Mede ook nog eens door de onvoorspelbaarheid van het aandeel groene stroom, maakt de infrastructuur nog eens complexer, waardoor soms zonnepanelen en windturbines worden ontkoppeld om de boel in balans te houden.

We stelden in gezamenlijkheid met andere landen normen vast om het gebruik van  fossiele brandstoffen terug te dringen. Fossiele brandstoffen zijn nog steeds de grootste die via bovengrondse palen wordt geleverd. Weliswaar gevoeliger voor uitval en schade, maar wel goedkoper en sneller aan te leggen.

De vraag is of een bovengronds netwerk technisch veilig genoeg gerealiseerd kan worden bij de gigantische gebruikstoename in de toekomst. Dus de overige landen die afspraken hebben gemaakt over reductie van fossiele brandstoffen zitten met dit zelfde probleem en zullen ook honderden miljarden moeten investeren. Voor mijn gevoel is de infrastructuur in onze buurlanden zeker niet beter dan bij ons.

Regeren is vooruitzien, maar door de neoliberale agenda van de afgelopen 25 jaar is de politieke focus gericht geweest op marktwerking en terugdringen van de overheid. Lange termijn oplossingen zoals onderhoud van infrastructuur vielen hierbij tussen de wal en het schip. Aandeelhouders zitten namelijk niet te wachten op winsten over 30 of 40 jaar, maar willen nu dividend zien. We zien nu wel de noodzaak om dingen aan te pakken, maar politiek is er eigenlijk nog niets veranderd. Sterker nog: veel meer dan vroeger wil het electoraat -aangevoerd door nationale populisten- uitsluitend investeren in de nationale economie, maar de energietransitie inclusief de aanleg van de bijbehorende infrastructuur zou veel efficiënter en effectiever kunnen als we dit door internationale samenwerking zouden oppakken. Wellicht nu Amerika ons heeft laten barsten gaat het tij mogelijk keren. Komen we echter te laat of niet tot actie dan is zelfs een aanbevolen noodpakket voor 72 uur volstrekt onvoldoende.

Veranderingen kunnen snel gaan, zoals we in de Verenigde Staten zien, waar de rechtsstaat en democratie plaats heeft gemaakt voor autocratie in zes weken. Of we genoeg daadkracht kunnen ontwikkelen in de nationalistische lappendeken die Europa is, valt zeer te bezien. De intenties zijn er nu wel in Brusselse kringen, maar Brussel is ver weg en nog steeds vies.

We kijken meestal niet verder dan onze neus lang is. En zolang er nog een stevig geloof is in de BV Nederland heb ik er een hard hoofd in dat een snelle oplossing nabij is.

En die moeten we ook nog eens zelf betalen.